Woord vooraf door Thijs Homan 9
Inleiding 13
Een introductie over chaorde 13
Is dit boek iets voor jou? 15
Leeswijzer 16
Dank 18
Deel I: complexiteit begrijpen 19
Als het niet van Ikea komt, is het complex 20 | Activeer beide hersenhelften 25 | Gecompliceerd of complex? 26 | Vanwaar die aandacht voor complexiteit? 29 | Volwassenheid: robuust en responsief tegelijkertijd 34 | Te gast in de ecologie 36 | Holon en organisatieverandering 38 | Modellen die helpen maar niet deugen 42 | Complexiteit ervaren 46 | Het complexe systeem in context 51 | Hoe complexer, hoe stabieler – feit of fictie? 53 | Zelfsturing is nog geen zelforganisatie 56 | Dansende spreeuwen 58 | Attraction, alignment, avoidance 61 | Simuleren van zwermgedrag 63 | Complex gedrag begrijpen met computermodellen 65 | Complexiteit: systeem of proces? 69 | Complexe responsieve processen 71 | Vlinders 73 | Vlinders en risico’s 75 | 5 Seconds of Summer 78 | Leren en negeren van vlinders 80 | Vlinders spotten 82 | Chaordic systems thinking 84 | De chaoscurve 85 | De ontwikkeling van een complex systeem 90 | De vergeten lunchtrommel 92 | Spelenderwijs toetsen 93 | All Quadrants All Levels 97 | Discontinue groei 101 | De coronacrisis 103 | De andersdenker 110 | Spinoza als andersdenker 112 | Andersdenken tussen rede en emotie 117 | In dialoog met Socrates 119 | Over chaorde 121 | Orde in de chaos zien 124 | Een voorbeeld uit het voetbalstadion 128 | Trage vragen 130
Deel II complexiteit benutten 132
De achterkant van een borduurwerkje 133 |
Les 1 Verander het denken, niet het doen 136 |
De ideeën van de professional 137 | De eerste gek die volgt 139 | Transformationeel leiderschap 141 | Hopelessly outdated 143 | Vertrouwen als mechanisme en als proces 145 | Eget ansvar 149 |
Les 2 Denk groot, handel klein 150 |
Start with ‘why so’ 151 | Waarden 152 | Moreel-ethisch waardensysteem 154 | Mooie waarden 156 | Waarden of doel, geen semantische discussie 157 | De complexiteit van de waarneming 158 | Een hoger doel in de praktijk 161 | De bietenbrug op met je hogere doel 162 | In- en uitzoomen 164 | Lopen in de mist 166 |
Les 3 Wees voorbereid op wat komen gaat, maar ga het niet voorspellen 168 |
Kleurendenken is leuk, maar helpt niet 168 | Kennis in kaart brengen is moeilijk, maar helpt wel 171 | Kwartetten? Doen! 173 | Brainstormsessies? Niet doen! 174 | Parallel de coronacrisis oplossen 176 | Van samenwerken naar samen werken 177 | Leren van de bakker 179 | Single-, double-, triple-loop 181 | Crisis in de elektrotechniek 183 | Watersnood, shared space en weer corona 184 |
Les 4 Verander op eigen initiatief, voordat de omgeving je dwingt 187 |
De Bemmelse Dweildag 187 | Zelforganisatie 189 | De bijendans 190 | Netwerkorganisaties 191 | Houd de dialoog voortdurend gaande 193 | Monnikendialoog 195 | De dialoog voor authentieke communicatie 197 |
Les 5 Laat je verrassen door de kracht van het systeem 198 |
Synergie, serendipiteit en emergentie 198 | Over de liefde en de muziek 200 | Patroonformatie 202 | Hoe komt een zebra aan zijn strepen? 204 | Trage vragen 206
Deel III complexiteit beïnvloeden 208
Complexiteit beïnvloeden 208 | Onderzoeken zonder grenzen 209 | De menselijke ervaring als startpunt 211 | De ‘iEye’ 212 | Betekeniswolken 214 | Breek uit je eigen bubbel 218 | De kracht van zwakke verbindingen 221 | The bridging weak tie 225 | Verboden driehoeken 226 | De wijze van organiseren van Apple 229 | Meten van de kracht van verbindingen 233 | Interacterend reflecteren 235 | Het spoor buigen terwijl je erop loopt 237 | Vier voorbeelden van omgebogen complexe systemen 238 | Complexiteit veranderen in drie stappen 241 | Fika 243 |
Trage vragen 244
Tot slot: loslaten! 246
Literatuurlijst 249
Trefwoorden 254