Om in te spelen op wereldwijde uitdagingen in klimaat, gezondheid en welvaartsverdeling zijn organisaties op zoek naar nieuwe manieren van samenwerken. In waardengedreven allianties werken partners samen aan economische en maatschappelijke verandering. Zo dragen ze bij aan een duurzame toekomst. In dit college verkennen we hoe waardengedreven allianties tot stand komen, welke levensfasen ze doorlopen en welke vraagstukken ze het hoofd moeten bieden om succesvol te zijn. We gaan aan het werk met twaalf paradoxen waarmee allianties te maken krijgen. Hoe vind je bijvoorbeeld balans tussen maatschappelijke en bedrijfseconomische betekenis? Ook verdiepen we ons in de kwaliteiten van waardengedreven leiders die willen samenwerken met anderen.

Nederland lijkt te polariseren. Maatschappelijke opgaven worden groter en complexer. De burger is boos, en neemt die boosheid mee in de processen rond die maatschappelijke opgaven. Niet raar, want als het spannend wordt, kiest iedereen voor zichzelf. De politiek anticipeert op de boosheid. Maar hoe organiseren we juist nu een zorgvuldig proces, ontwikkelen we oplossingen die recht doen aan zwaarwegende belangen en herstellen we vertrouwen in een gespannen samenleving? In dit college geeft Marc Wesselink concrete handvatten voor het omgaan met tegenstellingen in de complexe omgeving. Vanuit oprechte interesse in de belangen van partijen, wordt bij strategisch omgevingsmanagement gezocht wordt naar een oplossing die door alle betrokkenen wordt gedragen en als winst wordt beoordeeld. In dit college wordt het omgaan met vertrouwen en het hanteren van complexiteit verder uitgewerkt. Als omgevingsprofessional, projectleider, (proces-)manager en bestuurder krijg je in dit college handvatten die je helpen verder te komen

We staan voor complexe maatschappelijke vraagstukken, die om intensieve samenwerking vragen. Geen partij kan dit alleen. Dit brengt ons in situaties met veel partijen en grote diversiteit. Hoe gaan we om met een veelheid aan partijen, rollen en motieven? Hoe groeperen we partijen rond een opgave? Hoe vormen zij een netwerk en komen zij tot gezamenlijke aanpakken? Kortom: hoe werk je betekenisvol samen aan maatschappelijke opgaven? In dit college verkennen we wat er nodig is om dit proces van samenwerken in goede banen te leiden met tal van aanknopingspunten om samen te werken aan maatschappelijke opgaven.

Goed kunnen samenwerken is voor de toekomst van iedere organisatie van groot belang. Het aangaan van samenwerkingsrelaties tussen organisaties zoals een alliantie, of strategisch partnership tot een opgavenetwerk blijkt in de praktijk niet eenvoudig te zijn. In een samenwerkingsverband tussen organisaties blijken er heel andere regels en logica aan de orde te zijn. Dit college helpt om deze regels en logica te doorzien. Dit college biedt een overzicht van condities die je als netwerkleider kunt creëren om samenwerking kansrijk te maken, en geeft een beeld van succes- en faalfactoren voor samenwerking. Het biedt handvatten om kernvragen te herkennen en een gemeenschappelijke ambitie te ontwikkelen in samenspraak met betrokkenen. Wilfrid positioneert ook de komende colleges in de reeks. Aan het eind van deze dag geeft Wilfrid een overview van wat je tijdens de volgende colleges kunt verwachten.

Maatschappelijke vraagstukken raken vaak veel mensen en veel aspecten: ze zijn multi-actor en multi-factor. Enerzijds verlangt de complexiteit van zulke vraagstukken lokaal maatwerk zodat je met betrokkenen genoeg de diepte ingaat. Anderzijds verlangt het ook samenhang met allerlei arena’s eromheen. De tegenstelling daartussen schept ongemak dat velen ervaren. In zijn veelgeprezen boek Plezier beleven aan taaie vraagstukken ging Hans in op hoe je lokaal complexiteit recht doet. Dit is het vertrekpunt van zijn komend boek De logica van de lappendeken waarin hij verkent dat een vernetwerkt probleem ook een vernetwerkt antwoord nodig heeft. Dat ontstaat als vele mensen naast elkaar samenhang opzoeken rondom hun lokale praktijk en dat doen met vele vormen van verbindingswerk. We brengen dat tijdens deze dag in kaart en kijken naar hoe dat er uit ziet in de praktijk. Dit college heeft het karakter van ‘de ramen openzetten’: een andere manier van kijken naar samenhang - waarbij je centraal overzicht en -sturing loslaat omdat dat tekortschiet rond veel maatschappelijke opgaven. De bijeenkomst krijgt vorm in een combinatie van theorie en een aantal vingeroefeningen.

Een kind kansen bieden, een metrolijn aanleggen, een pandemie trotseren, terroristische aanslagen voorkomen, een duurzame samenleving creëren, allemaal actuele voorbeelden van vraagstukken die samenwerking van mensen, organisaties en regeringen noodzakelijk maken. En waar mensen samenwerken, is conflict onvermijdelijk en noodzakelijk. Shirine Moerkerken, pleit ervoor om het conflict niet te schuwen maar functioneel te maken. In haar college laat ze zien dat je moed nodig hebt om conflict functioneel te maken, maar meer nog methodische precisie in het uitzoeken van wat er in een specifieke situatie speelt en hoe je kunt werken met wat je aantreft. Ze biedt praktijkervaringen en ideeën om met conflicteren te gaan oefenen, zodat je conflict en verschil gaat waarderen. En effectief kan gaan inzetten om tot innovatieve oplossingen voor complexe problemen te komen.