trefwoord
Veiligheidscultuur: de basis voor veilig werken in organisaties
In organisaties waar veiligheid prioriteit krijgt, wordt vaak gesproken over 'veiligheidscultuur'. Maar wat betekent dit precies? Veiligheidscultuur omvat de gedeelde waarden, overtuigingen en gedragsnormen met betrekking tot veiligheid binnen een organisatie. Het gaat over hoe medewerkers denken over veiligheid, hoe ze zich gedragen en welke veiligheidsmaatregelen ze nemen. Een sterke veiligheidscultuur zorgt ervoor dat veilig werken diep verankerd zit in het DNA van een organisatie.
Orly Polak
Begrijpen en bouwen aan veiligheid & cultuur
In 'Begrijpen en bouwen aan veiligheid & cultuur' laat Orly Polak zien hoe cultuur mensen vormt en mensen cultuur vormen. Het boek biedt praktische handvatten, theorie en verhalen uit de praktijk om cultuur voor je te laten werken. Via podcasts, interviews en animaties krijg je inzicht in hoe je stap voor stap de veiligheid kunt versterken over de as van cultuur.
Boek bekijken
Laatste exemplaar! Voor 21:00 uur besteld, vrijdag in huis
De verschillende lagen van veiligheidscultuur
Een veiligheidscultuur bestaat uit meerdere lagen. Aan de oppervlakte zijn er zichtbare elementen zoals veiligheidsprotocollen, persoonlijke beschermingsmiddelen en veiligheidsinstructies. Daaronder liggen de waarden en normen die bepalen hoe belangrijk veiligheid wordt gevonden. In de diepste laag bevinden zich de onderliggende overtuigingen over risico's, verantwoordelijkheid en de prioriteit van veiligheid ten opzichte van andere bedrijfsdoelen zoals productiviteit en winst.
Begrijpen en bouwen aan veiligheid & cultuur
Polak
In dit artikel legt Orly Polak uit hoe cultuur de drijvende kracht kan zijn voor verandering. Ze benadrukt dat samenwerking cruciaal is voor veiligheid: 'Bijna niemand kan een prestatie of productie in zijn eentje leveren.' Een cultuur waarin vertrouwen, begrip en optimale kennisuitwisseling centraal staan, helpt bij het omgaan met onverwachte veranderingen en complexe omstandigheden.
Orly Polak
Samen Klimmen op de Veiligheidsladder
In 'Samen Klimmen op de Veiligheidsladder' beschrijft Orly Polak hoe organisaties stap voor stap hun veiligheidscultuur kunnen verbeteren. Het boek behandelt expliciet veiligheidscultuur in hoofdstuk 2, maar het concept komt impliciet terug in alle hoofdstukken als fundament voor veilig werken. Er wordt veel nadruk gelegd op het ontwikkelen van een positieve veiligheidscultuur.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Auteurs die schrijven over 'veiligheidscultuur'
De rol van leiderschap bij het creëren van een veiligheidscultuur
Leidinggevenden spelen een cruciale rol bij het vormen en in stand houden van een veiligheidscultuur. Hun gedrag, beslissingen en prioriteiten bepalen in grote mate hoe medewerkers tegen veiligheid aankijken. Leiders die veiligheid voorop stellen, creëren een omgeving waarin medewerkers zich vrij voelen om veiligheidsrisico's te melden en waarin veilig gedrag wordt gewaardeerd en beloond.
SPOTLIGHT: Annemarie Timmermans
Annemarie Timmermans is een ervaren gedragsveiligheidsdeskundige die zich richt op de 'zachte kant' van veiligheid. Haar bekende uitspraak 'Papier maakt de werkvloer niet veiliger, mensen wel' vat haar benadering goed samen. Ze focust op het gedrag van mensen, vanuit de overtuiging dat het accepteren van kwetsbaarheid een voorwaarde is voor effectief veiligheids- en gezondheidsbeleid.
Meer over Annemarie Timmermans
Annemarie Timmermans
Geef veiligheid wortels
In 'Geef veiligheid wortels' legt Annemarie Timmermans de nadruk op het creëren van een cultuur waarin veiligheid centraal staat en wordt gewaardeerd door alle medewerkers. Het boek onderstreept dat papier de werkvloer niet veiliger maakt, maar dat het de mensen zijn die het verschil maken. De focus ligt op het gedrag van mensen en hoe een mindset over veiligheid bepalend is.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Psychologische veiligheid als fundament
Een vaak onderbelicht aspect van veiligheidscultuur is psychologische veiligheid: de mate waarin medewerkers zich veilig voelen om risico's te nemen, vragen te stellen, fouten toe te geven en ideeën te delen zonder angst voor negatieve gevolgen. Psychologische veiligheid vormt het fundament waarop een sterke veiligheidscultuur kan worden gebouwd. Als medewerkers bang zijn om problemen aan te kaarten, blijven veiligheidsrisico's verborgen.
Psychologische veiligheid - 'De auteurs roepen precies de juiste beelden op'
Liesbeth Tettero
In dit artikel over psychologische veiligheid wordt uitgelegd dat het niet gaat om een 'knuffelcultuur' maar om een 'keiharde voorwaarde voor succes'. Onderzoek bij Google toont aan dat psychologische veiligheid een essentiële factor is voor succesvolle teams. Dit sluit naadloos aan bij het bouwen aan een effectieve veiligheidscultuur.
Caroline Koetsenruijter
Hans van der Loo
Giftig gedoe op de werkplek
In 'Giftig gedoe op de werkplek' presenteren Caroline Koetsenruijter en Hans van der Loo de veiligheidscultuurladder als model om te begrijpen waar een organisatie staat in de aanpak van toxisch gedrag. Dit Managementboek van het Jaar 2024 laat zien hoe organisaties kunnen doorgroeien naar een preventieve benadering van conflicten en giftig gedrag op de werkvloer.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Veiligheid is een onderwerp waar je aan moet blijven werken, omdat angst altijd op de loer ligt. Het is net als vertrouwen, het komt te voet en gaat te paard. De auteurs pleiten voor een warme aanpak, bottom up, in plaats van een 'koude', top down 'uitrol van de nieuwe cultuur'.
Uit: Giftig gedoe op de werkplek
Van reactief naar proactief veiligheidsmanagement
De ontwikkeling van een veiligheidscultuur verloopt vaak in fasen. Organisaties beginnen meestal met een reactieve benadering, waarbij ze pas actie ondernemen na incidenten. Geleidelijk ontwikkelen ze zich naar een proactieve cultuur, waarin potentiële risico's worden geïdentificeerd en aangepakt voordat ze tot problemen leiden. De meest geavanceerde veiligheidsculturen zijn generatief: veiligheid is volledig geïntegreerd in alle bedrijfsprocessen en beslissingen.
David van Valkenburg is een expert die bedrijven helpt anders naar veiligheid te kijken. Met een operationele achtergrond als zeeofficier en ervaring in meerdere hoogrisicosectoren, waaronder luchtverkeersleiding en de spoorwegen, biedt hij een frisse blik op veiligheidsmanagement. In 2020 startte hij zijn onderneming Humans@Work om bedrijven te helpen met een doorbraak in veiligheid.
David van Valkenburg
Ron Koppes
Achteraf is makkelijk praten
In 'Achteraf is makkelijk praten' pleiten David van Valkenburg en Ron Koppes voor een cultuurverandering in hoe we naar incidenten kijken. Het boek promoot een veiligheidscultuur die leren vooropstelt in plaats van schuld toewijzen. Deze benadering beïnvloedt sterk hoe veiligheid wordt benaderd en hoe er met incidenten wordt omgegaan binnen organisaties.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 2 werkdagen
Modern veiligheidsmanagement: Anders kijken naar veiligheid
Moderne benaderingen van veiligheidsmanagement erkennen dat er altijd een kloof bestaat tussen hoe werk wordt voorgeschreven (procedures) en hoe het daadwerkelijk wordt uitgevoerd. In plaats van strikte naleving van regels af te dwingen, richten deze benaderingen zich op het begrijpen van waarom medewerkers afwijken van procedures en het benutten van hun praktijkkennis om veiligheid te verbeteren.
Robert Jan de Boer
Modern Veiligheidsmanagement
Robert Jan de Boer presenteert in 'Modern Veiligheidsmanagement' een vernieuwende aanpak waarbij slecht nieuws wordt verwelkomd en openheid over risico's wordt gestimuleerd. Het boek pleit voor een cultuurverandering waarbij de focus verschuift van strikte naleving naar begrip voor de realiteit van het dagelijks werk, inclusief de tegenstrijdige doelen waar werknemers mee te maken hebben.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Modern Veiligheidsmanagement - Anders aansturen en aanpakken
Robert Jan de Boer
In dit artikel licht Robert Jan de Boer toe hoe zijn boek 'Modern Veiligheidsmanagement' een kloof identificeert tussen wat managers denken dat er gebeurt ('Ingebeeld Werk') en wat er daadwerkelijk plaatsvindt ('Eigenlijk Werk'). Hij benadrukt het belang van een cultuur waarin medewerkers zich vrij voelen om over afwijkingen van regels te praten, waardoor echte risico's zichtbaar worden.
De cultuurladder als instrument
Om de ontwikkeling van een veiligheidscultuur te meten en te sturen, worden vaak modellen gebruikt zoals de veiligheidscultuurladder (Safety Culture Ladder). Dit instrument helpt organisaties om hun huidige cultuur te bepalen en stapsgewijs te verbeteren. De ladder beschrijft verschillende niveaus van veiligheidsbewustzijn, van reactief (niveau 1) tot vooruitstrevend (niveau 5).
De cultuurladder - ‘Handvatten, inzichten, modellen en praktische checklists’
Henny Portman
Dit artikel beschrijft de cultuurladder als waardevol instrument om cultuurverandering in organisaties te meten en te sturen. Met twee assen - toegevoegde waarde voor medewerker en organisatie - worden zes cultuurtypen onderscheiden die een ladder vormen. De integrale aanpak helpt bij het bepalen van de gewenste cultuurpositie, het benodigde leiderschapsniveau en de stappen naar succesvolle teams.
Begrijpen en bouwen aan veiligheid & cultuur
Een effectieve veiligheidscultuur vraagt om meer dan alleen regels en procedures. Het vereist een integrale aanpak waarbij leiderschap, teamdynamiek, communicatie en psychologische veiligheid samen komen. Door cultuur te gebruiken als drijvende kracht voor verandering, kun je veiligheid duurzaam verbeteren in je organisatie.
Psychologische veiligheid: de basis voor een sterke veiligheidscultuur
De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het belang van psychologische veiligheid als fundament voor een effectieve veiligheidscultuur. Onderzoek laat zien dat teams waarin medewerkers zich vrij voelen om risico's te melden, vragen te stellen en ideeën te delen, niet alleen veiliger werken maar ook beter presteren. Psychologische veiligheid zorgt ervoor dat belangrijke informatie over risico's en verbetermogelijkheden boven tafel komt.
SPOTLIGHT: Hans van der Loo
Hans van der Loo is een expert op het gebied van zelfmotivatie en psychologische veiligheid in teams. Als onderzoeker, facilitator en auteur van meerdere bestsellers, waaronder 'Psychologische veiligheid' en 'Giftig gedoe op de werkplek' (Managementboek van het Jaar 2024), heeft hij belangrijke bijdragen geleverd aan het vakgebied van veiligheidscultuur en teamdynamiek.
Meer over Hans van der Loo
Psychologische veiligheid: knuffelen met keiharde afspraken
Ronald Buitenhuis
Dit artikel onthult schokkende cijfers: slechts één op de drie werknemers durft openlijk zijn mening te geven, en bij twee derde wordt het aangerekend als ze fouten maken. Hans van der Loo legt uit dat psychologische veiligheid gepaard gaat met 'keiharde afspraken' en dat goed presterende teams meer fouten durven toe te geven, terwijl slecht presterende teams fouten verbloemen.
De 'Big Five' van psychologische veiligheid
Psychologische veiligheid bestaat volgens experts uit vijf belangrijke kenmerken: inclusie (erbij horen), delen (openlijk delen van meningen en fouten), leveren (volwaardig meedoen), uitdagen (tegengeluiden laten horen) en positiviteit (aandacht voor positieve relaties). Samen vormen deze elementen de basis voor een werkomgeving waarin medewerkers zich vrij voelen om bij te dragen aan veiligheid.
Nancy Vermeulen
Aerospace attitudes
In 'Aerospace attitudes' laat Nancy Vermeulen zien hoe de veiligheidscultuur in de luchtvaart model kan staan voor andere sectoren waar risicomanagement cruciaal is. Het boek illustreert hoe de luchtvaartindustrie een organisatiecultuur heeft ontwikkeld waarin veiligheid als hoogste prioriteit wordt gezien en proactief wordt gewaarborgd.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
De onbevreesde organisatie - 'Must-have voor iedere leidinggevende'
Louis Thorig
Dit artikel bespreekt Amy Edmondson's boek 'De onbevreesde organisatie', waarin psychologische veiligheid wordt neergezet als de sleutelfactor voor het verklaren van prestatieverschillen op werkplekken. Het artikel benadrukt dat psychologische veiligheid niet gaat over 'aardig zijn', maar over het creëren van een eerlijker, uitdagender en effectievere werkomgeving.
Praktische stappen naar een betere veiligheidscultuur
Het ontwikkelen van een sterke veiligheidscultuur vergt tijd en inspanning, maar met de juiste aanpak is het zeker haalbaar. Hier zijn enkele praktische stappen die organisaties kunnen nemen:
- Zorg voor zichtbaar leiderschap op het gebied van veiligheid
- Betrek medewerkers actief bij veiligheidsinitiatieven
- Creëer een open omgeving waarin fouten en bijna-ongevallen worden gemeld
- Vier successen en erken positief veiligheidsgedrag
- Investeer in training en bewustwording rond veiligheid
- Maak veiligheid onderdeel van alle werkprocessen
Rob Kreté
Veiligheid van Binnenuit
In 'Veiligheid van Binnenuit' pleit Rob Kreté voor het creëren van een positieve veiligheidscultuur die diep in de organisatie is verankerd. Het boek benadrukt dat veiligheid geen zorgdossier is maar een kracht, die niet leidt tot hogere kosten maar juist bijdraagt aan een fijne organisatie en aan winstgevendheid door het versterken van intrinsieke motivatie.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 5 werkdagen
Veiligheid van Binnenuit
Rob Kreté
In dit artikel betoogt de auteur dat veiligheid geen prioriteit is maar een mindset die continu aanwezig moet zijn. 'Veiligheid is een kracht, geen zorgdossier' en staat in balans met de prestatie die verricht wordt. Belangrijke aspecten zijn leiderschap, betrokkenheid, systeemdenken en psychologische veiligheid bieden, waarbij de focus moet liggen op het voorkomen van zware ongevallen.
Veiligheidscultuur in de praktijk: leren van ongevallen
Hoe organisaties omgaan met ongevallen en incidenten zegt veel over hun veiligheidscultuur. In een positieve veiligheidscultuur wordt een ongeval gezien als een kans om te leren en te verbeteren, niet als een gelegenheid om schuldigen aan te wijzen. Door diepgaand onderzoek naar de oorzaken van ongevallen kunnen organisaties systemische problemen identificeren en aanpakken, in plaats van alleen symptomen te bestrijden.
‘Veiligheid gaat voor winst en productie’
Nienke van Oeveren
Dit artikel beschrijft hoe nabestaanden van een dodelijk arbeidsongeval hun ervaringen hebben gebruikt om positieve verandering teweeg te brengen. In plaats van alleen te pleiten voor een hogere boete, stelden ze een jaarlijkse veiligheidsdag voor om een veiligheidscultuur te creëren. Marc Kuipers, inspecteur-generaal van SZW, benadrukt: 'Veiligheid gaat voor winst en productie'.
Orly Polak
Teams in Veiligheid
In 'Teams in Veiligheid' beschrijft Orly Polak hoe teams kunnen bouwen aan een cultuur waarin veilig werken wordt gestimuleerd en gewaarborgd. Het boek benadrukt dat veiligheidscultuur bestaat uit gedeelde waarden, overtuigingen en normen binnen teams en organisaties. De focus ligt op de teamdynamiek die nodig is om veiligheid te verankeren in het dagelijks werk.
Boek bekijken
Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
Achteraf is makkelijk praten
Een werkelijke cultuurverandering in veiligheid begint met anders kijken naar incidenten: niet als gelegenheid om schuldigen aan te wijzen, maar als kans om te leren. Door een cultuur te creëren waarin het melden van fouten wordt aangemoedigd in plaats van bestraft, komen waardevolle inzichten boven tafel die toekomstige ongevallen kunnen voorkomen.
Conclusie: veiligheidscultuur als continu proces
Een sterke veiligheidscultuur is geen eindbestemming maar een continu proces van verbetering. Het vraagt om voortdurende aandacht, toewijding en aanpassing aan veranderende omstandigheden. Door te investeren in leiderschap, psychologische veiligheid, open communicatie en leren van fouten, kunnen organisaties een cultuur creëren waarin veilig werken de norm is. In een dergelijke cultuur voelen medewerkers zich niet alleen veiliger, maar zijn ze ook productiever, meer betrokken en innovatiever. Veiligheidscultuur is daarmee niet alleen goed voor de veiligheid, maar voor de gehele organisatie.
De bestsellers
-
€ 22,99
-
€ 27,50
-
€ 26,50
-
€ 39,95
-
€ 20,00
